Bugun toplumlari, aileyi,insan iliskilerini, kurumlari yerle bir eden, iceriden kemiren,yok eden bir hastalik,bir kotu huyumuz var..
Gıybet.. Gıybet bir insanin giyabinda,yani orada olmadigi zaman,onun hoslanmayacagi seyleri,yaptigi kotu isleri,sahip olduğu kotu sifatlari dillendirmek,onu oyle anmaktir.
Peki soylediklerimiz o adamda,o insanda varsa bu da giybet oluyor mu ? Diye soruldugunda
Cevap şu.. Soyledigimiz kusurlar onda varsa zaten giybet oluyor.
Eger yoksa,iftira etmis oluyoruz ki, bu daha kotu.
Hucurat Suresi’nde Allah buyuruyor ki, baziniz bazinizi giybet etmesin. Hanginiz ölü kardesinin etini yemekten hoslanir.. Ondan tiksinirsiniz.
Yani bir insani giybet etmek,onun etini yemekle eş deger tutuluyor.. Ne kadar dehset verici bir sey, degilmi arkadaslar ?
Peki giybet nasil yapilir? Yaptigimiz giybet cesitlerine baktigimizda bedeni giybetler vardir, vucuduyla ilgili, gozu sasidir, bir gozu kordur, basi keldir, yuzu sivilcelidir, boyu kisa veya uzundur, siyahtir, saridir gibi..
Bir adamin bedeni ile ilgili soylediklerimizi duydugunda cani sıkılıcaksa, bu giybet oluyor..
Mesela babasinin yaptigi isle,babasinin kotuluguyle,ailesinin nesebinin kotuluguyle ilgili yapilan giybetler vardir..
Ahlâki giybetler vardir.
Kotu huylu,cimri,kibirli,riyakâr,korkak,âciz,yureksiz diye soyledigimiz..
Dini giybetler vardir.. Hirsizin teki,yalanci,ickici,kumarbaz,hain,zalim,pislikten kacinmaz,annesine babasina itaat etmez,zekat vermez dedigimiz..
Dunyevi giybetler vardir..
Edepsizdir,insanlara ihanet eder,milletin hakkina riâyet etmez,her yerde kendini hakli gorur, cok konusur, cok yer,cok uyur,vakitsiz uyur, oturacagi yeri bilmez gibi sozler..
Giyinisi ile ilgili giybet vardir ki,şöyle giyiyor,boyle giyiyor,kirlidir gibi sozlerle yaptigimiz giybetler.. Giybet sadece dillede yapilmaz..
İnsan her uzvuyla baskasinin giybetini yapabilir..
Mesela, bir insanin boyunun kisaligini gostererek ya da taklit ederek,eglenerek,onun yuruyusunu,ağız-yüz hareketlerini, sallanmasini, konusmasini ve bir cok hallerini taklit ederek hakkinda giybet etmis oluruz.. İnsana ne kadar da tatli gelir degilmi arkadaslar?
Hayat icerisinde,iliskilerimizde o kadar giybet ederiz ki,üstelik çoğunlukla güler,eğlenir,nese icersinde yapariz bunu.. Yaptigimiz seyin dehseti,attigimiz kahkahalarin altinda kalir gider..
İnsanlari giybete sevk eden sebepler vardir..
Mesela bunlarin basinda gelen biri,kinimizi yenememek..
Herhangi bir sebeple birine kizmissak,onun aleyhinde konusmaktan zevk alir,agzimiza geleni soyleriz..
Arkadas ortamlarinda,sohbetin koyulasmasiyla beraber insanlarin bizi konusturmasi ve bizim biri hakkinda konusmaya baslamamiz, onlarin da buyuk bir zevkle,iştahla bizi dinleyip bizi teşvik etmeleriyle farkinda olmadan daldigimiz bir giybet dunyasina gireriz..
Bir isin bizim aleyhimizde sonuclanacagini, bir iste hatamiz oldugunu tespit edebilecegini dusundugumuz zaman, baskalarinin bizi giybet edeceklerini,hakkimizda konusacaklarini dusundugumuz, boyle bir kanaate vardigimiz zaman,onlar bizim hakkimizda konusmadan biz onlarin hakkinda konusmaya baslariz..
Önce giybetle baslayan bu süreç bir sure sonra iftiraya dogru hizli ilerleyebilir..
Birileri bizi suclarken,kendimizi kurtarmak icin baskalarinin yaptigi hata ve kusurlari da orada dökmeye başlarız..
Bir baska giybet nedenimiz ise cekememezlik..İnsanlarin birini övüp methetmeleri,ona saygi gostermeleri karsisinda buna dayanamamişsak, o insani digerlerinin gozunden dusurmek maksadiyla konusmaya baslariz..
Bir baska giybet sebebi ise, zamani gulup eglenmekle gecirmek icin başkasının kusurlarini siralamaktan ibarettir ki, bunun sebebi kendini begenmektir..
Saygilarimla..