Orucun sıhhat yani kabul olmasının şartları :
1. Müslüman Olmak:
Açıklama: Müslüman olmak, orucun sahîh olması için gerekli olan birinci şarttır. Buna göre:
• Müslüman olmayan bir kimsenin tuttuğu oruç, sahîh değildir. Zîrâ kâfirlerin yaptıkları ibâdet cinsinden olan ameller kabul olmaz.
2. Hayız ve Nifâstan Uzak Olmak:
Açıklama: Hayız ve nifâstan uzak olmak, orucun sahîh olması için gerekli olan ikinci şarttır. Buna göre:
• Hayız ve nifâstan gün boyu uzak olmak, orucun sahîh olmasının şartlarındandır. Bu hallerde tutulan ve tutulmayan Ramazan oruçlarının kaza edilmeleri gereklidir.
3. Niyet Etmek:
Açıklama: Niyet etmek, orucun sahîh olması için gerekli olan üçüncü şarttır. Niyet ile ilgili hükümler, beş mes’elede toplanmaktadır. Buna göre:
Mes’ele 1: Niyetin hükmü:
• Niyet etmeden tutulan oruç sahîh değildir. İmâm Ata ve İmâm Züfer’e göre, sahîhtir.
• Niyet etmek, Hanefî ve Hanbelîlere göre, şarttır. Şafilere göre, rükündür. Mâlikîlere göre, hem şart hem de rükündür.
Mes’ele 2: Niyetin tanımı:
• Oruca niyet etmek, oruç tutmaya azmetmek; kesin karar vermek olup, yeri kalbtir.
Mes’ele 3: Niyetin zamanı:
• Farz olan oruçlara güneşin batışından imsak yani tan yerinin ağarması (fecri sadık) vaktine kadar niyet etmek, Cumhura göre, farzdır. Bu süre içinde niyet edilerek tutulmayan oruçlar sahîh değildir. Hanefîlere göre, -ramazan orucu gibi- zamanı belli farz ve -zamanı belirli adak orucu gibi- vâcib olan oruçlara zevalden önce (öğle vakti namaz kılınması mekruh olan vakte kadar), niyet etmek caizdir. Fakat vakti belli olmayan -kaza gibi- farz ve -kefâret gibi- vâcib olan oruçlara geceden niyet etmek farzdır.
• Mendub olan oruçlara zevale kadar niyet etmek, Cumhura göre, caizdir. İmâm Mâlik’e göre, mendub olan oruçlara da geçenden niyet etmek şarttır.
Mes’ele 4: Her gün için ayrı niyet etmek:
• Ramazanda her gün için ayrı ayrı niyet etmek Cumhura göre, şarttır. Mâlikîlere göre, şart değildir. Ramazanın başında tek niyet tüm Ramazan ayı için yeterlidir.
Mes’ele 5: Oruçtan çıkmaya niyet etmek:
• Oruçtan çıkmaya niyet etmek ile -orucu bozucu bir şey yapmadıkça- oruç bozulmaz. Hanbelîlere göre, bozulur ve kaza gerekir.
4. Orucu Bozan Şeylerden Uzak Durmak:
Açıklama: Orucu bozan şeylerden uzak durmak, orucun sahîh olması için gerekli olan dördüncü şarttır. Buna göre:
• Yemek içmek ve cinsel ilişki gibi orucu bozan şeylerden uzak durmayan bir kimsenin orucu sahîh değildir.
wwww.DuaBahcesi.Net